چرایی مقاومت بشار اسد در برابر فشارها برای دیدار با اردوغان
تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۳۵۷۵۶
عبدالباری عطوان تحلیلگر سرشناس عرب و سردبیر روزنامه اینترنتی رای الیوم با اشاره به مقاومت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه در برابر فشارهای روسیه برای برگزاری نشست با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در مسکو تاکید کرد: نشست دوجانبه روسای جمهور سوریه و ترکیه باید پس از عقب نشینی کامل نظامیان ترکیه از خاک سوریه، تشکیل یک صندوق منطقهای بین المللی برای تامین هزینه پروژههای بازسازی سوریه و اجرای فوری همه تصمیمات نشست سوچی برگزار شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این گزارش آمده است: از گزارش خبرگزاری جهانی رویترز تعجب نکردیم که در آن گفته شده است بشار اسد رئیس جمهور سوریه «تاکنون» در برابر فشارهای روسیه برای برگزاری نشستی با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در آینده نزدیک در مسکو «مقاومت» میکند، زیرا نمیخواهد پیش از انتخابات ریاست جمهوری که شش ماه دیگر برگزار خواهد شد پیروزی رایگان در اختیار اردوغان قرار دهد.
بشار اسد در این مخالفت و همچنین مقاومت در برابر فشارهای روسیه حق دارد، زیرا اختلاف با اردوغان اختلاف جزئی یا بمباران رسانهای نیست بلکه بسیار بزرگتر و عمیقتر است و نمیتوان آن را با «ریش گرو گذاشتن» یا «خدا گذشته را ببخشد» حل و فصل کرد.
عطوان در ادامه نوشت: اردوغان کسی بود که در ده سال گذشته در چارچوب یک پروژه آمریکایی اسرائیلی برای نابودی سوریه، حق تصمیم گیری در خصوص روشن کردن آتش جنگ در این کشور را داشت و اینک نباید حق تصمیم گیری درباره توقف جنگ در شرایطی را داشته باشد که مناسب او و اهدافش و همچنین تمایلات و منافع وی بدون پاسخگویی به همه شروط سوریه خصوصا عقب نشینی کامل از خاک این کشور، پرداخت دستکم بیش از نیم تریلیون دلار از سوی هم پیمانانش برای بازسازی سوریه و عذر خواهی آشکار و صریح از دولت و ملت سوریه باشد.
هدف اردوغان برای دیدار با اسد، یافتن راه نجات استاردوغان چقدر در اشتباه بود که فکر میکرد رئیس جمهور سوریه برای شرکت در نشستی پیشنهادی در پاسخ به اظهارات خود وی که بارها اعلام کرد مایل به دیدار با بشار اسد است، به مسکو «خواهد شتافت»، زیرا بشار اسد پس از مقاومتی که بیش از یازده سال در برابر تجاوز بیش از ۶۵ کشور جهان به ریاست آمریکا و حمایت بیش از دو تریلیون دلاری از خزانههای کشورهای عربی نفت خیز به طول انجامید، در موضع قدرت قرار گرفته و علی رغم هزینههای هنگفت مالی و جانی، توانسته است خود و مردم سوریه را از موقعیت بغرنج خارج کند.
در بخش دیگر این مقاله آمده است: وقتی اردوغان تصور میکرد که در موضع قدرت قرار دارد و سرنگونی نظام سوریه یا تغییر آن چند هفته یا چند ماه به طول خواهد انجامید، همه میانجیگریهای روسیه را رد و از موضع قدرت با مقامات سوریه برخورد کرد و وعده برگزاری نماز در مسجد اموی در مرکز دمشق را در میان حاکمان جدید این کشور داد و اکنون پس از بازگشت سحر به ساحر و رسیدن انفجارهای تروریستی به میدان تقسیم در مرکز استانبول و کاهش محبوبیت اردوغان و همچنین حزب وی در انتخابات آتی ریاست جمهوری و پارلمانی بر اساس نتایج اکثر نظرسنجیها -در حالیکه مسئله پناهندگان سوری (۵.۳ میلیون نفر) و حمله ترکیه به سوریه از مهمترین مسائل انتخابات خواهد بود- اردوغان سخن گفتن از روی دوستی با دمشق را آغاز کرده است و در جستجوی راه نجات، با مسکو سازش کرده است.
کارنامه اردوغان در ده سال گذشته پُر از عهدشکنی است
مخالفت سوریه با اینگونه سخن گفتن اردوغان قابل توجیه است، زیرا مقامات سوریه و اکثر رهبران عرب اگر نگوییم همه آنها، دیگر به رئیس جمهور ترکیه که این روزها از چهار طرف در محاصره بحران قرار دارد، اعتماد ندارند، زیرا کارنامه وی طی ده سال گذشته پر از فراز و نشیب، عهد شکنی ها، خنجر زدن از پشت به دوستان پیش از دشمنان است. مگر اینکار را با مقامات سوریه که درها و پنجرههای این کشور را به روی او باز کردند و با او به عنوان یک پدر دلسوز رفتار میکردند نکرد؟ مگر نه اینکه از جنبش اخوان المسلمین مصر چشم پوشی کرد و اکثر تریبونهای رسانهها و شبکههای آن را برای از سرگیری روابط با دولت مصر نبست؟ مگر فعالیتهای معارضان سیاسی سوریه و فعالیتهای آنها را در ترکیه متوقف نکرد و از شعار «مهاجران و یاران» روی بر نگرداند و اخراج اجباری پناهندگان سوری را از شهرهای ترکیه و محدود کردن فعالیتهای آنها در بهترین شرایط و تیراندازی با هدف کشتار هر پناهجوی جدید سوری را که به دنبال پناهگاه امن در ترکیه است آغاز نکرد، آیا رابطه اش را با رژیم اشغالگر از سر نگرفت؟ نمونهها فراوان است.
شروط برای برگزاری دیدار بشار اسد و اردوغان
نشست دوجانبه روسای جمهور سوریه و ترکیه باید برگزار شود، اما پس از پایان عقب نشینی کامل نظامیان ترکیه از خاک سوریه نه قبل از آن و همچنین تشکیل یک صندوق منطقهای بین المللی برای تامین مالی پروژههای بازسازی سوریه و اجرای فوری همه تصمیمات نشست سوچی مبنی بر پایان حضور گروههای مسلح تروریستی در شمال غرب سوریه اعم از عرب یا کرد یا ترکمن و احیای معاهده «آدانا» که از مرزهای دو کشور محافظت میکند.
معارضان ترکیه که زیر چتر ائتلاف شش جانبه علیه حزب عدالت و توسعه متحد شده اند، همه این مطالبات را بدون قید و شرط پذیرفته و آماده اند در صورت رسیدن به قدرت، آنها را اجرایی کنند و روابط خود را به طور کامل از سربگیرند و همه پناهجویان را به سوریه بازگردانند و سلامت آنها را تضمین کنند. پس چرا سوریه به اردوغان و حزبش امتیاز بدهد که بر اساس وعدههای مبهم خود نهایت بتواند شش تا هفت سال در قدرت بماند که در صورت پیروزی اردوغان و بازپس گیری قدرت و نفوذ وی ممکن است هیچ شانسی در اجرای آنها وجود نداشته باشد.
در پایان میگوییم ما همچنان از بهبود روابط سوریه و ترکیه و بازشدن یک صفحه جدید سفید و پاک حمایت میکنیم و به این نظریه اعتقاد داریم که هیچ دشمن دائمی و نفرت ابدی بین کشورها و ملتها بر اساس اصل قوی آشتی وجود ندارد، اما هر کس که خطا میکند باید عذر خواهی کند و هر کس ویران میکند باید هر آنچه را ویران کرده است بازسازی کند، هر کس اشغال کرده است باید عقب نشینی کند، اما ریش گرو گذاشتن در قرن بیست و یکم خصوصا در خصوص سوریه قابل قبول نیست.
باشگاه خبرنگاران جوان بینالملل خاورمیانهمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: بشار اسد رجب طیب اردوغان تحولات سوریه جمهور سوریه رئیس جمهور عقب نشینی بشار اسد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۳۵۷۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پایان روابط تجاری ترکیه ـ اسرائیل/ اردوغان در جنگ غزه به دنبال چیست؟
به گزارش خبرآنلاین ترکیه تمام روابط تجاری این کشور با تلآویو را در اعتراض به جنگ غزه، به حالت تعلیق درآورد.
پس از ادعای تلآویو مبنی بر اینکه آنکارا مانع دسترسی کشورهای ثالث به بنادر ترکیه جهت تجارت با اسراییل شده است، ترکیه روابط تجاری خود با رژیم صهیونیستی را به طور کامل به حالت تعلیق درآورد و متعهد شد تا زمانی که دولت اسرائیل اجازه ارسال کمک های بشردوستانه به منطقه را بدهد، به این اقدام خود ادامه خواهد داد.
در بیانیه وزارت بازرگانی ترکیه آمده است: «معاملات صادرات و واردات در رابطه با اسرائیل متوقف شده است و تمامی محصولات را پوشش می دهد».
یسرائیل کاتز وزیر امور خارجه اسرائیل روز پنجشنبه ترکیه را متهم کرد که واردات و صادرات اسرائیل از بنادر ترکیه را مسدود کرده است. کاتز در شبکه اجتماعی X نوشت: «یک دیکتاتور اینگونه رفتار میکند و منافع مردم و بازرگانان ترکیه و موافقتنامههای تجاری بینالمللی را نادیده میگیرد». وی ادامه داد :«رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه با مسدود کردن بنادر برای واردات و صادرات اسرائیل، توافقات را زیر پا میگذارد». کاتز با متهم کردن آنکارا به نقض توافقات تجاری با تلآویو، گفت که به «وزارت خارجه اسراییل دستور داده است تا با تمرکز بر سایر کشورها، بهدنبال جایگزین باشند».
همچنین ترکیه در ماه آوریل اعلام کرد که این کشور تا زمان اعلام آتشبس در نوار غزه، صادرات طیف گستردهای از محصولات خود را به اسراییل محدود خواهد کرد. براساس اعلام وزارت تجارت ترکیه، این محدودیت ۵۴ محصول مختلف شامل آهن، سنگ مرمر، فولاد، سیمان، آلومینیوم، آجر، کود شیمیایی، تجهیزات ساختمانی و همچنین سوخت موشک و هواپیما را شامل میشود.
تاریخچه روابط اسرائیل و ترکیه
ترکیه اولین کشوری با اکثریت مسلمان بود که در سال ۱۹۴۹حاکمیت اسرائیل را به رسمیت شناخت. آنکارا در سال ۱۹۵۰ اولین دفتر دیپلماتیک خود را در اسرائیل افتتاح کرد. در طول جنگ شش روزه ۱۹۶۷، آنکارا به درخواستها برای خروج اسرائیل از سرزمینهای اشغالی فلسطینی - کرانه باختری، بیتالمقدس شرقی، نوار غزه و بلندیهای جولان - پیوست، اما در برابر درخواستهای کشورهای عربی برای قطع روابط دیپلماتیک با تلآویو مقاومت کرد. در سال ۱۹۷۹، یاسر عرفات برای افتتاح دفتر سازمان آزادیبخش فلسطین به آنکارا سفر کرد. سال بعد، روابط ترکیه با اسرائیل دوباره به دلیل تصمیم اسرائیل برای تعیین بیتالمقدس به عنوان پایتختش تیره شد.
در دهه ۱۹۸۰ تجارت و گردشگری بین ترکیه و اسرائیل رو به رشد بود. خطوط هوایی دولتی ترکیه در سال ۱۹۸۶ پروازهای مستقیم خود را به اسرائیل آغاز کرد. در سال ۱۹۹۳، وزیر خارجه ترکیه برای اولین بار از اسرائیل بازدید کرد. از اواسط دهه ۱۹۹۰، همکاری نزدیکی در زمینههای دفاعی و اطلاعاتی بین دو کشور وجود داشت که بر اساس آن دو قرارداد دفاعی در سال ۱۹۹۶ به امضا رسید که راه را برای یک مشارکت نظامی استراتژیک که شامل ارتقاء هواپیماهای جت F-۴ و F-۵، تانک ها و هلیکوپترهای M-۶۰ بود، هموار کرد. ترکیه، اسرائیل و آمریکا تا سال ۲۰۰۹ در رزمایش های هوایی و دریایی مشترک در شرق مدیترانه شرکت کردند.
ترکیه پس از پیروزی قاطع حزب عدالت و توسعه اردوغان در انتخابات در سال ۲۰۰۲ به روابط خود با اسرائیل ادامه داد. اردوغان سه سال بعد به عنوان نخست وزیر از تل آویو بازدید کرد و خود را به عنوان میانجی احتمالی بین اسرائیلی ها و فلسطینی ها معرفی کرد. در سال ۲۰۰۴، اردوغان ترور احمد یاسین رهبر حماس توسط اسرائیل را محکوم کرد و آن را «تروریسم دولتی» خواند که نشان دهنده حمایت گسترده تر ترکیه از فلسطینیان و به ویژه حماس است.
طی سفرهای سطح بالا در سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷، ترکیه برای حل تنشها بین سوریه و اسرائیل تلاش کرد.
جنگ سه هفته ای غزه در سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ تنش ها بین ترکیه و اسرائیل را تقویت کرد. در سال ۲۰۱۰ حمله به کشتی کمک رسانی ترکیه به غزه توسط کماندوهای اسرائیلی باعث شد آنکارا سفیر اسرائیل را اخراج کند.
روابط رسمی تا سال ۲۰۱۶ که دو کشور بر سر یک توافق غرامت و راهی برای عادی سازی روابط به توافق رسیدند سرد بود. دو سال بعد، دو رویداد باعث توقف تلاشهای عادیسازی شد: دهها معترض فلسطینی توسط نیروهای امنیتی اسرائیل در حصار جدایی اطراف غزه کشته شدند و ایالات متحده تصمیم گرفت سفارت خود را از تلآویو به اورشلیم منتقل کند.
در تمام این سال ها با وجود تشدید تنشهای دیپلماتیک، تجارت بین ترکیه و اسرائیل رونق زیادی داشت. بین سال ۲۰۱۰ تا سال ۲۰۲۱، حجم تجارت این دو کشور بیش از دو برابر شد و از ۳.۴ میلیارد دلار به ۸.۴ میلیارد دلار رسید. بر اساس موسسه آمار دولتی ترکیه، صادرات ترکیه به اسرائیل در سال ۲۰۲۳ به ارزش ۵.۴ میلیارد دلار بود.
سال گذشته، اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهور اسرائیل از آنکارا بازدید کرد و سفیران در هر دو پایتخت منصوب شدند. اردوغان برای اولین بار در ماه سپتامبر با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل دیدار کرد و هر دو متعهد شدند همکاری بیشتری بین کشورهای خود داشته باشند. اما این ماه عسل سیاسی پس از آغاز جنگ غزه در ۷ اکتبر سال گذشته به پایان رسید.
واکنش ترکیه به جنگ غزه
اردوغان پس از حمله نظامی اسرائیل به غزه، انتقادات خود از اسرائیل را تشدید و اسرائیل را به انجام جنایات جنگی و نسل کشی متهم کرد.
ترکیه امروز به یکی از شدیدترین منتقدان عملیات نظامی اسرائیل در غزه تبدیل شده است به نحوی که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، اسرائیل را «دولتی تروریستی» می نامد. در ماه ژانویه، او گفت که حمله نظامی بنیامین نتانیاهو به غزه «کمتر از آنچه هیتلر انجام داد» نبود. به این ترتیب دو کشور سفرای خود را فراخواندند. در ابتدا روابط تجاری این دو کشور ادامه داشت اما دولت اردوغان که در انتخابات محلی در ماه مارس دچار شکستهای بزرگی شد، در داخل با فشار شدیدی برای توقف روابط تجاری با اسرائیل مواجه شد. منتقدان دولت را متهم می کردند که با ایراد اتهامات شدید علیه اسرائیل در حالی که روابط تجاری خود را ادامه می دهد، استانداردهای دوگانه ای را دنبال می کند. بر همین اساس روابط تجاری دو کشور نتوانست تداوم پیدا کند و بالاخره چند روز قبل ترکیه به طور کامل تجارت خود با اسرائیل را متوقف کرد.
دلیل دخالت اردوغان در بحران غزه
بر کسی پوشیده نیست که اردوغان مشتاق میانجیگری و همچنین بازسازی غزه پس از جنگ است. ترکیه ده ها سال تجربه حفظ صلح در سومالی، بوسنی و افغانستان داشته است و ظرفیت ایفای نقش در غزه را دارد. برای اردوغان، برافراشتن پرچم های ترکیه در غزه، انجام نهایی یک ماموریت تاریخی است.
در دوران اردوغان، رویکرد ترکیه به مسئله اسرائیل و فلسطین از دو جهت با دوره کمالیستی پیش از اردوغان متفاوت است. اولین مورد، اعتقاد اردوغان به مشروعیت حماس به عنوان یک بازیگر واقعی فلسطینی است که نتیجه طبیعی وابستگی ایدئولوژیکی او به اخوان المسلمین است. اردوغان معتقد است که حماس باید بخشی از روند سیاسی باشد. حماس از زمان پیروزی در انتخابات فلسطین در سال ۲۰۰۶ در ترکیه حضور داشته و هیئت هایی را به آنجا فرستاده است.
تمایز دیگر از دوران پیش از اردوغان، نقش محوری مسئله فلسطین در آرزوهای اردوغان برای رهبری منطقه ای است. اردوغان سعی دارد خود را به عنوان رهبر جهان اسلام معرفی کند و امید دارد با معرفی خود به عنوان رهبری که به محافظت از مسلمانان محروم منطقه، از جمله فلسطینیها می پردازد برای خود وجه سیاسی کسب کند. او میخواهد از او بهعنوان رهبری که بر تولد دوباره امپراتوری ترکیه نظارت داشته و فلسطینیها و اورشلیم را فراموش نکرده است، یاد شود.
تاثیر جنگ غزه بر سیاست خارجی ترکیه
در واقع، جنگ غزه پیامدهای مهمی بر سیاست خارجی ترکیه داشته است. اولاً، روند عادی سازی روابط بین ترکیه و اسرائیل را متوقف یا به تعویق انداخته و آن را به سوی آینده ای مبهم سوق داده است. تشدید درگیری ها در مورد غزه روابط بین دو کشور را تیره کرده و هرگونه تلاش برای عادی سازی را متوقف کرده است.
در مقابل، جنگ غزه نفوذ ترکیه را در سیاست منطقه ای تقویت کرده است. ترکیه با اتخاذ موضعی قوی و مشارکت فعالانه در تلاشهای دیپلماتیک برای رسیدگی به بحران، تعهد خود را به ثبات منطقهای و تمایل خود برای اثبات خود در صحنه بینالمللی نشان داده است. این مشارکت فزاینده، جایگاه و وزن ترکیه را در امور منطقه ای افزایش داده و موقعیت آن را به عنوان یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه مستحکم کرده است. به طور خلاصه، در حالی که مناقشه غزه عادی سازی روابط ترکیه-اسرائیل را متوقف کرده است، نقش و نفوذ ترکیه را در سیاست منطقه ای افزایش داده است و بر اهمیت آن به عنوان یک بازیگر دیپلماتیک در خاورمیانه افزوده است.
۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902475